Tam sên là thức cúng không thể thiếu trong nghi lễ thờ cúng Thần Tài, Thổ Địa, thậm chí cả cúng Khai trương, Động thổ… Tuy nhiên, rất nhiều người còn chưa biết bộ tam sên gồm những gì, ý nghĩa ra sao?
1. Bộ tam sên là gì?
Bộ Tam Sên là đại diện 3 loài vật tượng trưng cho Thổ – Thủy – Thiên, miếng thịt heo (sống trên cạn) – Thổ, con tôm hoặc cua (sống dưới nước – Thủy), trứng gà hoặc trứng vịt (đại diện loài có lông vũ bay trên trời) – Thiên.
Vậy bộ Tam sên thông thường gồm: 1 miếng thịt ba rọi, 1 con tôm (hoặc cua), 1 quả trứng vịt hoặc trứng gà.
Bên cạnh bộ Tam sên, người dân còn thường cúng Thần Tài bằng cá lóc nướng.
Cá lóc này phải để nguyên con, không cạo vảy, không cắt vi, cắt đuôi, đem đi nướng trui. Việc để nguyên trạng cá lóc như trên là để tưởng nhớ rằng ông cha rất thiếu thốn khó khăn trong buổi đầu khai hoang, không nề hà chuyện cá vảy cả con, miễn sao nuôi dưỡng được bản thân và đảm bảo công việc thì vui lòng.
![]() |
+ Chữ “Tam sên” theo dân gian truyền lại thì nó được bắt nguồn từ tên gọi “Tam Sinh”, gồm 3 biểu tượng là Thai sinh, Noãn sinh, Thấp sinh.
Ngày nay thì nhiều nhà có cúng thêm cá nướng và cua (Thấp Sinh) và còn tùy vào kinh tế mỗi nhà mà mâm cúng thêm đầy đặn.
2. Bộ Tam sên dùng trong các lễ cúng nào?
Một mâm cỗ sẽ được chuẩn bị 1 miếng thịt, 1 hoặc một vài con tôm hoặc 1 con cua, 1 quả trứng luộc. Tuy nhiên, tùy theo mỗi vùng miền mà mâm cỗ Tam sên khác nhau, ví dụ ở Huế thì là người dân cúng Môi (mép) Bò, Dồi Trường, Lưỡi Heo; còn ở miền Nam thì họ thường cúng thêm Cá Lóc,…
Không giống các vị thần thánh khác, phải đặt trên cao, nơi trang nghiêm. Thần Tài – Thổ Địa lại thường được đặt thờ dưới đất, hướng mặt ra cửa chính của mỗi gia đình. Và việc cúng Thần Tài không chỉ là nghi thức nhằm cầu tài lộc cho gia đình mà còn là một cách tưởng nhớ công ơn của các vị thần dân gian.
3. Lễ vật cúng vía Thần Tài gồm những gì?
![]() |
– Một bộ tam sên gồm: 1 miếng thịt ba rọi, 1 hột vịt (trứng vịt), 1 con tôm (hay cua), tất cả đều luộc.
– 1 bình hoa tươi (có thể là hoa cúc vạn thọ, hoa đồng tiền…)
– mâm ngũ quả
– 5 cây nhang
– 2 đèn cầy
– 2 điếu thuốc
– 1 đĩa gạo
– 1 đĩa muối hột
– Vàng bạc đại 2 miếng (tiền vàng mã)
– 3 chén nước
– 3 chén rượu
– Tiền lẻ
– 1 đĩa bánh kẹo
– Trầu, cau
– Sắm lễ cúng Thần Tài có thể có cá lóc nướng, lợn quay bánh hỏi hoặc không tùy điều kiện của mỗi gia đình.
Hàng tháng thường lau bàn thờ, tắm cho Thần Tài vào ngày cuối tháng và ngày 14 âm lịch với nước lá bưởi, hay rượu pha nước. Khăn lau và tắm cho Thần Tài không được dùng vào việc khác.
Lưu ý sau khi cúng vía Thần Tài xong
Lưu ý trước và sau khi cúng Thần Tài, Thổ Địa nói chung
Trên đây là những chia sẻ của Phong Thuỷ Tử Vi về Bộ Tam sên là gì để bạn đọc hiểu và biết cách chuẩn bị lễ cúng vía Thần Tài mùng 10 tháng Giêng nói riêng, cúng Thần Tài, Thổ Địa, Khai trương… nói chung sao cho phù hợp.
ST.